|
Do działu: CHEMIA NIEORGANICZNA →
|
Tlenki
|
Tlenki to grupa związków o wzorze ogólnym: PmOn, gdzie: O - atom tlenu, P - atom dowolnego pierwiastka z wyjątkiem tlenu.
Zazwyczaj otrzymuje się tlenki w bezpośredniej reakcji danego pierwiastka z tlenem, np.:
2Mg + O2 → 2MgO
lub przez rozkład termiczny soli czy wodorotlenku:
CaCO3 → CaO + CO2
Cu(OH)2 → CuO + H2O
POPULARNE TLENKI:
H2O - tlenek wodoru (woda)
CO - tlenek węgla (czad) - silnie trujący gaz powstający podczas spalania węgla przy małym dostępie tlenu
CO2 - dwutlenek węgla - stosowany przy produkcji napojów gazowanych
NO - tlenek azotu
NO2 - dwutlenek azotu
MgO - tlenek magnezu (magnezja palona) - stosowany do wyrobu cementu, naczyń żaroodpornych i w medycynie przeciw nadkwasocie
SiO2 - dwutlenek krzemu (krzemionka) - prawie jedyny składnik morskiego piasku
SO2 - dwutlenek siarki - bezwodnik kwasu siarkawego, jeden z gazów zanieczyszczających atmosferę, używany także przy produkcji win.
SO3 - trójtlenek siarki - bezwodnik kwasu siarkowego
CaO - tlenek wapnia (wapno palone) - stosowany w budownictwie do produkcji zaprawy murarskiej
V2O5 - pięciotlenek wanadu - stosowany jako katalizator przy produkcji kwasu siarkowego
P2O5 - pięciotlenek fosforu - bezwodnik kwasu ortofosforowego
MnO2 - dwutlenek manganu (brausztyn) - stosowany do produkcji baterii
Fe2O3 - trójtlenek żelaza (hematyt) - stosowany do produkcji taśm magnetofonowych i farb
ZnO - tlenek cynku (biel cynkowa) - stosowany w malarstwie i jako składnik maści przyspieszających gojenie
TiO2 - dwutlenek tytanu (biel tytanowa) - stosowany jako znakomita biała farba
OsO4 - czterotlenek osmu - stosowany przy pobieraniu odcisków palców
PbO - tlenek ołowiu (glejta) - stosowany do produkcji szkła przepuszczającego ultrafiolet
Pb3O4 (minia) - stosowany do produkcji farb antykorozyjnych
Właściwości fizyczne: Tlenki metali to zwykle trudno topliwe ciała stałe. Tlenki niemetali to przede wszystkim gazy, rzadziej ciecze (np. woda) lub ciała stałe (SiO2, P2O5).
Właściwości chemiczne: Tlenki pod względem chemicznym dzielimy na:
ZASADOWE (tlenki większości metali) - reagują wyłącznie z kwasami, np.:
MgO + 2HCl → MgCl2 + H2O
Ponadto, tlenki litowców i berylowców reagują z wodą tworząc odpowiednią zasadę (są bezwodnikami zasadowymi), np.:
K2O + H2O → 2KOH
KWASOWE (większość tlenków niemetali) - reagują wyłącznie z zasadami, np.:
SO2 + 2NaOH → Na2SO3 + H2O
Zazwyczaj reagują one z wodą, tworząc odpowiednie kwasy (są bezwodnikami kwasowymi), np.:
P2O5 + 3H2O → 2H3PO4
Z tlenkami zasadowymi tworzą sole, np.:
CaO + CO2 → CaCO3
AMFOTERYCZNE (niektóre tlenki metali) - reagują zarówno z kwasami jak i z zasadami, np.:
ZnO + H2SO4 → ZnSO4 + H2O
ZnO + 2KOH → K2ZnO2 + H2O
Zazwyczaj nie reagują one z wodą.
OBOJĘTNE - nie reagują ani z kwasami, ani z zasadami, ani z wodą. Do tej grupy należy np. tlenek węgla (CO) i tlenek azotu (NO).
|
| ← Poprzednia Następna → |
|
|
